Το έργο επικεντρώνεται στον επιληπτικό Πρίγκιπα Μίσκιν, ο οποίος είναι ορφανός. Η ιστορία του ξεκινά όταν επιστρέφει στην Πετρούπολη μετά από την μακροχρόνια παραμονή του στην Ελβετία για την θεραπεία του, την οποία ανέλαβε ένας γιατρός από ευσπλαχνία. Ο γιατρός του λέει ότι είναι ακόμα παιδί, ένα μεγάλο παιδί, το οποίο δεν έχει ενηλικιωθεί ακόμα. Aυτό το παιδί των είκοσι έξι χρόνων, είναι ευγενικός, χωρίς δουλοπρέπεια, δειλός, καλός κι απλοϊκός. Δεν έχει ζήσει. Ή, τουλάχιστο, δεν έχει ζήσει «εν δράσει».
Αθώος και ανιδιοτελής για τους κοσμικούς κύκλους της μεγαλούπολης, όταν κληρονομεί μια μεγάλη περιουσία, βρίσκεται αναπάντεχα στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος, αντιμέτωπος με την περιέργεια, το σαρκασμό και την υστεροβουλία των άλλων. Σε τούτη την πολιτεία η οποία είναι κατοικημένη από άρπαγες, απατεώνες, φιλήδονους, παλιάτσους και μέθυσους, φαίνεται σαν παρείσακτος. Οι άντρες τον θεωρούν «ηλίθιο», αδυνατώντας να κατανοήσουν το χαρακτήρα του, ενώ οι γυναίκες τον ερωτεύονται γοητευμένες από την απόκοσμη φύση του, παρασυρμένοι όλοι σε μια δίνη γεγονότων μέχρι το τραγικό τέλος.
Είναι το πιο "μυστικιστικό", το πιο "αινιγματικό" και για πολλούς, καλύτερο έργο του Ντοστογιέφσκι. Ο ηλίθιος του Φίοντορ Ντοστογιέφσκι δημοσιεύτηκε το 1869. Έχουν γίνει αρκετές διασκευές αυτού του έργου, τόσο στο ελληνικό θέατρο, όσο και στο εξωτερικό.
Comments